Ekatarina Velika (EKV) bila je jedna od najuticajnijih grupa na muzičkoj sceni bivše Jugoslavije, ali su tragične sudbine članova benda bacile tamnu senku na njihov umetnički doprinos. Bend je osnovan 1982. godine, a tokom deset godina svog postojanja ostavio je dubok trag u alternativnoj muzici regiona, postajući simbol jednog muzičkog pravca i vremena.
Njihove pesme, obojene dubokim emocijama i tamnim tonovima, i danas pronalaze svoj put do mlađih generacija, uprkos tragičnim sudbinama većine članova benda. Milan Mladenović, ključna figura EKV-a, ostao je upamćen kao centralna sila iza njihovog stvaralaštva. Na završetku svoje muzičke karijere, posle niza uspeha s bendom, Milan se posvetio radu na projektu “Angel’s Breath” zajedno sa Mitrom Subotićem Subom, a ta saradnja ih je odvela do Brazila.
Projekat “Angel’s Breath” bio je poslednje poglavlje u muzičkom stvaralaštvu Milana Mladenovića, jer se nedugo nakon povratka u Jugoslaviju suočio s ozbiljnim zdravstvenim problemima. Umro je 5. novembra 1994. godine od raka pankreasa, iako su se tada širile glasine da je bolovao od AIDS-a. Njegova smrt simbolično je označila i kraj Ekatarine Velike, a mnogi veruju da je to ujedno bio početak tragičnih sudbina ostalih članova benda.
Bojan Pečar, basista EKV-a sve do 1989. godine, preminuo je 1998. u Londonu, a kao zvanični uzrok smrti naveden je srčani udar. Međutim, postoje spekulacije da je njegovo prerano napuštanje sveta posledica predoziranja. Ovaj tragičan događaj dodatno je istakao mračnu nit koja je obavila sudbine članova benda. Margita Stefanović, poznata kao Magi, bila je ključna figura u grupi i talentovana pijanistkinja čiji su muzički doprinosi oblikovali zvuk EKV-a. Nažalost, ni njen život nije izbegao tragičan ishod.
Nakon Milanove smrti, Margita Stefanović nije uspjela pronaći način da se izbori s gubitkom, što ju je gurnulo u tešku depresiju i ovisnost o drogama. Njena krhka umjetnička priroda nije izdržala pritisak teških okolnosti, a posljednje godine života provela je u siromaštvu. Preminula je 2002. godine, sa samo 43 godine, ostavši bez doma. Ivan Vdović, bubnjar i jedan od osnivača originalnog sastava “Katarina II”, kasnije poznatog kao Ekatarina Velika, također se borio s ovisnošću. Iako je bio poznat po svom specifičnom bubnjarskom stilu, na kraju ga je zavisnost nadvladala.
Postao je prvi službeno zabilježeni pacijent s AIDS-om u Jugoslaviji, a preminuo je 1992. godine. Žika Todorović, koji je bio bubnjar u grupi od 1987. do 1990. godine, također je prošao kroz teške trenutke, ali je uspeo da izbegne sudbinu koja je zadesila ostale članove EKV-a. Njegova zahvalnost prema Milanu i ostatku benda bila je očigledna, s obzirom na to da su mu pomogli da se udalji od opasnosti povezanih s drogama.
EKV je imao značajan utjecaj na muzičku scenu, ali su sudbine njegovih članova bile prožete tragičnim okolnostima koje su zasenile njihov umetnički rad. Grupa je postala prepoznatljiv simbol mračnih i emotivnih melodija koje su odražavale iskustva svojih članova, a njihov utjecaj i dalje traje, inspirirajući nove generacije kroz svoju muziku.
O ALTERNATIVNOJ MUZIČKOJ SCENI JUGOSLAVIJE
Alternativna muzička scena Jugoslavije razvijala se tokom 1980-ih godina, u periodu kada su društvene i političke okolnosti bile veoma dinamične. U tom kontekstu, umetnici su pronašli svoj izraz kroz različite žanrove, kombinujući elemente rocka, punk muzike, novog vala, pa čak i etno zvukova. Ova scena postala je platforma za inovativne umetnike koji su odbacili komercijalne okvire i tradicionalne norme, kreirajući muziku koja je često odražavala osećanja nezadovoljstva i buntovništva.
Grupa koja je značajno oblikovala alternativnu scenu bio je EKV, poznat po svojim mračnim, emotivnim tekstovima i jedinstvenom zvuku. Njihova muzika nije samo zabavljala, već je i postavljala pitanja o identitetu, društvenim normama i unutrašnjim borbama. Mnogi su se poistovećivali s njihovim pesmama, koje su se bavile temama tuge, ljubavi i gubitka. Pored njih, i druge grupe, kao što su “Partibrejkers” i “Bajaga i Instruktori”, doneli su svežinu u muziku, spajajući različite uticaje i stvarajući svoje prepoznatljive stilove.
Tokom tog perioda, novovalna muzika je takođe zauzela značajno mesto. Grupa “Azra” sa svojim energičnim nastupima i kritičkim tekstovima postala je simbol otpora prema konformizmu, dok su “Film” i “Šarlo Akrobata” doneli dašak avanturizma i eksperimentisanja u pop muziku. Ovi umetnici su često koristili svoj glas kao alat za kritiku društvenih i političkih pojava, pozivajući na promene u sistemu.
U drugoj polovini osamdesetih, sve više mladih ljudi se okupljalo oko koncerata i muzičkih festivala, stvarajući zajednicu koja je podržavala alternativnu kulturu. Klubska scena postajala je žarište kreativnosti, gde su se umetnici mogli slobodno izraziti bez pritiska mainstream industrije. Ovi koncerti su često bili intimni, stvarajući snažnu vezu između izvođača i publike. Atmosfera je bila ispunjena energijom i entuzijazmom, a ljudi su dolazili ne samo da bi slušali muziku, već i da bi se povezali s drugim ljubiteljima alternativne umetnosti.
Nažalost, s krajem osamdesetih i početkom devedesetih, uz političke tenzije i ratne sukobe, scena je počela da se menja. Mnogi umetnici su otišli u inostranstvo ili su se povukli iz muzičkog života, dok su se neki odlučili da se suoče s izazovima koji su doneli novi uslovi. Ipak, muzika je ostala važan deo otpora, a novi bendovi su se pojavili, pokušavajući da zadrže duh alternativne scene.
Uprkos svim preprekama, uticaj alternativne muzike Jugoslavije može se i dalje čuti. Mnogi od tih umetnika postali su legende, a njihova dela inspiriraju nove generacije muzičara. Danas, alternativna scena u regionu nastavlja da se razvija, uz poštovanje prema onima koji su je oblikovali. Njihova ostavština živi kroz muziku koja i dalje postavlja pitanja, izaziva norme i povezuje ljude na način koji je istinski autentičan.
