Koliko dobro poznajete pingvine? Danas vam donosimo jednu duhovitu priču u kojoj je pingvin glavna uloga. Vjerujemo da ćete se dobro nasmijati a nakon toga ćemo se malo više osvrnuti na zanimljivosti o pingvinima. Pingvini su egzotične i mistične ptice koje su nam svima simpatične a na neki način i nepoznanica.
–To smo i uradili. Vodili smo ga u zoološki. A danas smo mislili da ga vodimo na palačinke.
Pingvini su među najfascinantnijim i najsimpatičnijim životinjama na planeti – ne samo zbog svog neobičnog izgleda i načina hoda, već i zbog izuzetne prilagodljivosti na surove klimatske uslove. Ove ptice koje ne lete osvojile su srca ljudi širom svijeta, ali iza njihove simpatične spoljašnosti krije se nevjerovatan svijet preživljavanja, timskog rada i složenih društvenih struktura.
Porijeklo i evolucija
Pingvini pripadaju porodici Spheniscidae, a najbliži su im rođaci ptice iz reda Procellariiformes (kao što su albatrosi). Smatra se da su se pingvini razvili prije oko 60 miliona godina, ubrzo nakon izumiranja dinosaurusa. Rani pingvini su zapravo bili veći od današnjih – pojedine izumrle vrste, poput Anthropornis nordenskjoeldi, dosezale su visinu čovjeka i težinu do 100 kilograma!
Tokom evolucije, izgubili su sposobnost letenja, ali su zato postali vrhunski plivači. Njihova krila su se pretvorila u čvrsta „peraja“ koja im omogućavaju nevjerovatnu pokretljivost pod vodom. Dok većina ptica koristi krila da savlada zrak, pingvini ih koriste kao vesla u gustoj vodenoj sredini.
Vrste i stanište
Danas postoji oko 18 priznatih vrsta pingvina, iako naučnici još raspravljaju o klasifikaciji nekih od njih. Najpoznatije vrste su:
-
Carski pingvin (Aptenodytes forsteri) – najveći i najpoznatiji, živi u srcu Antarktika.
-
Kraljevski pingvin (Aptenodytes patagonicus) – drugi po veličini, naseljava otoke južnog Atlantika.
-
Adelijski pingvin, Pingvin čaplin (Chinstrap) i Pingvin gentoo (Papua) – često viđeni u prirodnim dokumentarcima.
-
Mali plavi pingvin iz Australije i Novog Zelanda – najmanja vrsta, visoka tek oko 30 cm.
-
Galapaški pingvin – jedini koji živi izvan južne hemisfere, na ekvatoru.
Iako ih većina povezuje sa snijegom i ledom, ne žive svi pingvini na hladnim područjima. Neke vrste obitavaju na tropskim ostrvima, poput Galapaških, dok se druge nalaze na obalama Južne Afrike i Južne Amerike.
Život u vodi
Pingvini su pravi majstori plivanja. U vodi provode i do 75% svog života, loveći ribu, lignje i račiće. Njihova brzina može dostići i 35 kilometara na sat, a u stanju su da zarone i preko 500 metara duboko, što ih čini jednim od najboljih ronilaca među pticama.
Njihovo tijelo je aerodinamično i prekriveno gustim, vodootpornim perjem koje se sastoji od preko 70 pera po kvadratnom centimetru – što je više nego kod bilo koje druge ptice. Ta gusta „izolacija“ i sloj masnog tkiva ispod kože čine ih savršeno zaštićenima od hladnoće.
Život na kopnu i parenje
Kada nisu u vodi, pingvini žive u kolonijama koje mogu brojati desetine hiljada jedinki. Društveni su i izuzetno organizovani – svaka kolonija ima određenu hijerarhiju i složene rituale.
Tokom sezone parenja, mužjaci i ženke formiraju parove, a zanimljivo je da mnoge vrste ostaju vjerne istom partneru iz godine u godinu. Mužjak često donosi ženi kamenčić kao „poklon“ – što je ekvivalent prosidbi kod ljudi. Taj kamen može postati dio gnijezda koje zajednički grade.
Kod najveće vrste, carskih pingvina, mužjaci imaju možda najteži zadatak u životinjskom carstvu. Nakon što ženka snese jaje, ona odlazi na more da se hrani, a mužjak ostaje da inkubira jaje na svojim nogama ispod sloja kože zvanog „brooding pouch“. Tokom dva mjeseca, dok jaje sazrijeva, mužjak ne jede ništa i stoji na ledu u potpunoj tišini, često izložen temperaturama i do -60°C.
Kada se ženka vrati, mužjak predaje mlado i odlazi sam da se nahrani. Ta smjena roditeljskih uloga fascinira biologe jer zahtijeva savršenu koordinaciju i izdržljivost.
Pingvini i njihova komunikacija
Pingvini nemaju glasne melodije poput mnogih ptica, ali su majstori u zvučnim signalima. Svaki par i svaka porodica ima svoj jedinstveni „zvuk“, poput prepoznatljivog koda, koji im omogućava da pronađu jedno drugo među hiljadama drugih pingvina.
Pored glasanja, komuniciraju i gestovima: podizanjem glave, treperenjem peraja ili klimoglavom. Tokom udvaranja, pingvini izvode „plesne rituale“, savijaju vratove, trljaju kljunove i šire perje – prava mala predstava ljubavi.
Radoznali karakter i društveni život
Pingvini su znatiželjne i razigrane životinje. U prisustvu ljudi često djeluju kao da se žele „fotografisati“ – zapravo, njihova prirodna znatiželja ih tjera da istraže sve novo u okolini. U kolonijama, mladi pingvini (koji se zovu pilići ili „chicks“) okupljaju se u „vrtiće“ dok roditelji love hranu. Odrasli prepoznaju svoje mladunce prema glasu i mirisu, što je od ključne važnosti u gustim kolonijama.
Zanimljivosti koje će vas iznenaditi
-
Pingvini vide savršeno pod vodom, ali su kratkovidni na kopnu.
-
Njihove oči imaju posebne žlijezde koje izbacuju so iz morske vode, pa mogu piti slanu vodu bez posljedica.
-
Iako izgledaju nespretno, pingvini mogu kliziti po ledu na stomaku (tzv. tobogganing) – to im štedi energiju i omogućava brzo kretanje.
-
Neke vrste, poput pingvina gentoo, imaju „rekordnu brzinu plivanja“ među svim pticama.
-
Njihov crno-bijeli izgled služi kao kamuflaža: bijeli trbuh ih čini nevidljivima kad ih predatori gledaju odozdo (prema svjetlijoj površini), a crna leđa ih skrivaju kad ih gledaju odozgo (prema tamnijem morskom dnu).
-
Pingvini su izuzetno čisti – često se uređuju i održavaju perje satima dnevno.
-
Kolonije pingvina proizvode toliko topline da se s udaljenosti vidi magla koja nastaje od njihovog disanja.
Pingvini i klimatske promjene
Nažalost, mnoge vrste danas su ugrožene. Klimatske promjene tope ledene ploče, što im oduzima stanište i pristup hrani. Promjene temperature utiču i na količinu ribe i krila (malih račića), glavne hrane pingvina.
Biolozi upozoravaju da bi se populacija nekih vrsta, poput carskih pingvina, mogla smanjiti za više od 50% do kraja stoljeća, ako se globalno zagrijavanje ne uspori.
Pingvini u kulturi i simbolici
Pingvini su postali simbol vjernosti, timskog duha i hrabrosti. U mnogim kulturama prikazuju se kao figure upornosti i prijateljstva. Filmovi poput March of the Penguins ili animirani Madagascar i Happy Feet dodatno su učvrstili njihovu popularnost u svijetu.
Pingvini su daleko više od simpatičnih ptica koje nespretno koračaju po ledu. Oni su simbol prirodne otpornosti, života u ekstremnim uslovima i snage zajedništva. Njihov svijet je pun nevidljivih heroja – mužjaka koji stoje danima na minus šezdeset, majki koje plivaju kilometrima da donesu hranu mladima, i kolonija koje žive u savršenom skladu bez vođa, ali sa zajedničkim ciljem: preživjeti.
U vremenu kada se priroda mijenja brže nego ikada, pingvini nas podsjećaju koliko su ravnoteža, upornost i ljubav prema zajednici važne – čak i na samom kraju svijeta, među ledom, tišinom i vjetrom.
